Trong thế giới kinh doanh hiện đại, việc quản lý chuỗi cung ứng và vận chuyển hàng hóa đã trở thành một phần không thể thiếu của hoạt động thương mại. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường, các mô hình logistics đã xuất hiện và phát triển. Những mô hình logistics thể hiện sự tiến bộ của việc tối ưu hóa quy trình vận chuyển, lưu trữ và phân phối hàng hóa từ nơi sản xuất đến tay người tiêu dùng. Từ việc tự quản lý và tự vận chuyển hàng hóa (1PL) cho đến sự hợp tác và tập trung vào chuyên môn cụ thể (3PL). Thậm chí là sự kết hợp của nhiều nguồn lực và mạng lưới (4PL, 5PL). Mỗi mô hình đều mang lại những lợi ích riêng biệt và đáp ứng các nhu cầu khác nhau của doanh nghiệp.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá sự khác biệt giữa các mô hình logistics 1PL, 2PL, 3PL, 4PL, 5PL. Từ đó, ta sẽ hiểu rõ hơn về cách mà mỗi mô hình đóng góp vào sự thành công của các doanh nghiệp và làm thay đổi cách chúng ta quản lý và triển khai chuỗi cung ứng trong thời đại ngày nay.
Mô hình dịch vụ logistics 1PL – First Party Logistics
Đây là một trong những mô hình cơ bản và truyền thống nhất trong lĩnh vực logistics. Trong mô hình này, doanh nghiệp tự mình quản lý và thực hiện toàn bộ hoạt động logistics liên quan đến việc vận chuyển, lưu trữ và phân phối hàng hóa đến người tiêu dùng cuối .
Trong mô hình 1PL, doanh nghiệp đảm nhận vai trò của một nhà quản lý logistics và điều hành tất cả các khía cạnh của hoạt động này. Các công ty này thường có đầy đủ nguồn lực, phương tiện vận tải, nhà kho, thiết bị xếp dỡ,… để tự thực hiện hoạt động logistics.
Logistics 1PL phù hợp với doanh nghiệp:
- Doanh nghiệp có khối lượng hàng hóa và quy mô vận chuyển không quá lớn.
- Những công ty như cửa hàng nhỏ, cửa hàng bách hóa.
Việc tự quản lý và vận chuyển hàng hóa giúp họ kiểm soát chi phí hơn và tạo ra sự linh hoạt trong hoạt động kinh doanh.
Nhược điểm của mô hình:
– Doanh nghiệp sẽ phải đảm nhận mọi rủi ro và trách nhiệm liên quan đến logistics. Từ việc thiết lập và duy trì hệ thống vận chuyển đến giải quyết các sự cố có thể xảy ra.
– Doanh nghiệp cần có kiến thức sâu rộng và kỹ năng quản lý tốt
Dịch vụ logistics 2PL – Second-Party Logistics
Trong mô hình 2PL, doanh nghiệp sẽ tiếp tục kiểm soát các khía cạnh quản lý chuỗi cung ứng nhưng chuyển giao một phần công việc logistics cho đối tác vận chuyển. Đơn vị này sẽ đảm nhận nhiệm vụ như vận chuyển hàng hóa, quản lý kho, theo dõi lộ trình vận chuyển và đảm bảo rằng hàng hóa được giao đúng thời gian và địa điểm.
Mô hình 2PL thường phù hợp với các doanh nghiệp có quy mô vận chuyển và chuỗi cung ứng tương đối lớn, nhưng không muốn đầu tư quá nhiều thời gian và nguồn lực vào việc quản lý logistics. Bằng cách thuê đối tác vận chuyển có kinh nghiệm, họ có thể tận dụng sự chuyên nghiệp và giảm bớt gánh nặng trong việc quản lý logistics.
Mô hình 2PL cũng giúp doanh nghiệp tập trung vào các khía cạnh quản lý chiến lược khác như phát triển sản phẩm, tiếp thị, và tương tác với khách hàng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng trong mô hình này, doanh nghiệp vẫn phải kiểm soát và giám sát kỹ càng đối tác vận chuyển để đảm bảo rằng chuỗi cung ứng diễn ra một cách suôn sẻ và hiệu quả.
Dịch vụ logistics 3PL
Mô hình Dịch vụ logistics 3PL là mô hình quản lý chuỗi cung ứng trong đó một doanh nghiệp thuê một bên thứ ba (nhà cung cấp dịch vụ logistics) để quản lý và thực hiện các hoạt động liên quan đến vận chuyển, lưu trữ và quản lý hàng hóa.
Các dịch vụ logistics 3PL thường bao gồm:
- Vận chuyển và phân phối: Các nhà cung cấp 3PL sẽ quản lý việc vận chuyển, giao nhận hàng hóa từ điểm xuất phát đến điểm đích. Điều này có thể bao gồm vận chuyển bằng đường bộ, đường biển, đường hàng không, hay thậm chí là dịch vụ giao hàng nhanh.
- Lưu trữ và quản lý kho: Nhà cung cấp 3PL cung cấp dịch vụ lưu trữ hàng hóa tại các kho hàng. Họ cũng quản lý việc kiểm kê, đóng gói, và phân loại hàng hóa để đảm bảo rằng việc quản lý kho diễn ra một cách hiệu quả.
- Quản lý đơn đặt hàng và nhà kho: Nhà cung cấp 3PL cung cấp các dịch vụ quản lý đơn đặt hàng. Giúp doanh nghiệp theo dõi lượng hàng tồn kho, dự đoán nhu cầu, và duy trì mức tồn kho phù hợp.
- Quản lý chuỗi cung ứng: Nhà cung cấp 3PL có thể tham gia vào việc quản lý chuỗi cung ứng bằng cách tối ưu hóa việc vận chuyển, lưu trữ và phân phối hàng hóa.
- Dịch vụ bổ sung: 3PL cũng có thể cung cấp các dịch vụ bổ sung như đóng gói sản phẩm, xử lý đơn hàng, theo dõi vận chuyển trực tiếp, và cung cấp thông tin phân tích về hiệu suất chuỗi cung ứng.
Mô hình 3PL giúp các doanh nghiệp tập trung vào công việc cốt lõi trong khi giao phần lớn hoặc toàn bộ hoạt động logistics cho các chuyên gia trong lĩnh vực này. Việc này giúp tiết kiệm thời gian, tài nguyên và giảm thiểu rủi ro trong quá trình quản lý chuỗi cung ứng.
Dịch vụ logistics 4PL
4PL (Fourth-Party Logistics) là mô hình quản lý chuỗi logistics cao cấp hơn so với mô hình 3PL. Trong mô hình này, nhà cung cấp dịch vụ 4PL được thuê để quản lý và tối ưu hóa các hoạt động logistics cho doanh nghiệp.
Các yếu tố quan trọng trong mô hình logistics 4PL bao gồm:
- Tối ưu hóa và quản lý toàn bộ chuỗi cung ứng: Nhà cung cấp 4PL không chỉ quản lý các hoạt động logistics như vận chuyển và lưu trữ, mà còn tham gia vào việc quản lý và tối ưu hóa toàn bộ chuỗi cung ứng, từ nguồn cung cấp đến khách hàng cuối cùng.
- Quản lý nhà cung cấp (Supplier Management): Nhà cung cấp 4PL có thể tham gia vào việc lựa chọn và quản lý các nhà cung cấp, đảm bảo rằng hàng hóa và dịch vụ đáp ứng đúng chất lượng và thời gian cần thiết.
- Phân tích và tối ưu hóa hiệu suất: Nhà cung cấp 4PL cung cấp dịch vụ phân tích dữ liệu và thông tin. Giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về hiệu suất của chuỗi cung ứng và đưa ra các biện pháp tối ưu hóa.
- Dịch vụ tùy chỉnh: Nhà cung cấp 4PL cung cấp các giải pháp tùy chỉnh dựa trên nhu cầu cụ thể của doanh nghiệp. Họ có thể cung cấp các dịch vụ đa dạng như lập kế hoạch chuỗi cung ứng, quản lý rủi ro, và phát triển chiến lược logistics.
Mô hình 4PL chủ yếu dựa vào sự hiểu biết sâu rộng về chuỗi cung ứng, công nghệ thông tin và khả năng quản lý để cung cấp giải pháp toàn diện cho việc quản lý chuỗi cung ứng.
Dịch vụ logistics 5PL
Dịch vụ logistics 5PL là một mô hình quản lý chuỗi cung ứng mới mẻ, đặc biệt phù hợp với lĩnh vực thương mại điện tử. Đây là một mô hình tiên tiến hơn so với 3PL và 4PL, kiểm soát toàn bộ hoạt động trong chuỗi cung ứng bằng cách sử dụng công nghệ thông tin và kết hợp các phương pháp đã được chứng minh từ 3PL và 4PL.
Nhà điều hành 5PL là nhà cung cấp dịch vụ logistics, có nhiệm vụ tổ chức và thực hiện các giải pháp logistics thay mặt cho các tổ chức thương mại khác. Họ thương lượng giá với các nhà cung cấp dịch vụ khác như hãng vận chuyển, hãng hàng không, để đảm bảo hoạt động logistics suôn sẻ và hiệu quả.
5PL không chỉ quản lý cả chuỗi cung ứng của doanh nghiệp mà còn kết nối và quản lý các bên tham gia khác trong chuỗi phân phối trên nền tảng thương mại điện tử. Điểm chính của 5PL nằm trong việc kết hợp và quản lý các hệ thống quản lý đơn hàng (OMS), quản lý kho hàng (WMS) và quản lý vận tải (TMS) để tạo ra một hệ thống thống nhất và hiệu quả.
Ưu điểm của mô hình Logistics 3PL
Trong số 1PL 2PL 3PL 4PL 5PL, Logistics bên thứ 3 là dịch vụ hậu cần thuận tiện và phổ biến nhất. Vậy mô hình logistics 3PL có ưu điểm gì mà lại phổ biến rộng rãi như vậy?
- Tập trung vào công việc cốt lõi: Bằng việc outsourcing hoạt động logistics cho một nhà cung cấp 3PL, doanh nghiệp có thể tập trung vào các hoạt động chính của mình như nghiên cứu và phát triển, sản xuất, tiếp thị và bán hàng.
- Tiết kiệm thời gian và nguồn lực: Doanh nghiệp không cần phải dành nhiều thời gian và nguồn lực để quản lý và thực hiện các hoạt động logistics. Nhà cung cấp 3PL đã có sẵn cơ sở hạ tầng và kỹ năng để thực hiện các nhiệm vụ này.
- Khả năng mở rộng linh hoạt: Khi doanh nghiệp mở rộng hoạt động của mình, dịch vụ 3PL có thể điều chỉnh và mở rộng cơ sở hạ tầng logistics để đáp ứng nhu cầu tăng cường vận chuyển, lưu trữ và quản lý.
- Giảm thiểu rủi ro: Các nhà cung cấp 3PL thường có kiến thức sâu rộng về quản lý logistics và chuỗi cung ứng. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro sai sót và giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định và chuẩn mực liên quan đến vận chuyển và lưu trữ hàng hóa.
- Trải nghiệm chuyên nghiệp: Các nhà cung cấp 3PL thường cung cấp dịch vụ chuyên nghiệp và hiện đại, bao gồm theo dõi thời gian thực, thông báo vận chuyển, và quản lý kho hàng thông qua hệ thống công nghệ thông tin tiên tiến.
Southern: Đơn vị cung cấp dịch vụ 3PL, 4PL uy tín
Southern là một doanh nghiệp chuyên về cung cấp dịch vụ logistics 3PL và 4PL. Chúng tôi cung cấp các dịch vụ vận tải nội địa và quốc tế với đa dạng các phương thức vận chuyển. Southern cam kết cung cấp các giải pháp toàn diện cho chuỗi cung ứng với các dịch vụ bao gồm cả dịch vụ cảng, vận tải, thủ tục hải quan, chuyển tải, cước tàu, kho ngoại quan, phi ngoại quan và cả các dự án đặc biệt khác.
Nếu bạn đang tìm kiếm một đối tác cung cấp dịch vụ logistics toàn diện, chuyên nghiệp và nhanh chóng, hãy liên hệ với chúng tôi – Southern, để nhận được hỗ trợ tốt nhất cho nhu cầu của bạn!
