Khi thực hiện thủ tục thông quan và gặp luồng đỏ, chúng ta không thể tránh khỏi việc hàng hóa phải trải qua quá trình kiểm hóa hải quan. Nhưng rốt cuộc, kiểm hóa đó có ý nghĩa gì? Làm thế nào để quá trình này được tiến hành? Và khi bị kiểm hóa, chủ hàng cần chuẩn bị gì? Để giải đáp những thắc mắc này, mời bạn đọc tiếp nội dung bài viết sau.
Kiểm Hóa Hải Quan
Kiểm hóa là việc cơ quan hải quan thực hiện kiểm tra thực tế hàng hóa trong quá trình xuất nhập khẩu. Nhằm mục đích xem xét và xác minh tính chính xác, tính hợp pháp của bộ hồ sơ hải quan. Quá trình này dựa trên những thông tin mà chủ hàng đã khai trong tờ khai hải quan, bao gồm nhưng không giới hạn ở: tên hãng, nhãn hiệu, số lượng, mã HS, thuế suất, và các thông tin khác.
Mục Đích của Việc Kiểm Hóa Hải Quan
– Kiểm tra hàng hóa: Đảm bảo rằng hàng hóa được nhập khẩu hoặc xuất khẩu tuân thủ quy định của pháp luật, bao gồm việc tuân thủ các quy định về mức thuế, quy định về hạn chế hoặc cấm vận, và các quy định khác.
– Thu thuế và lệ phí: Thu các khoản thuế nhập khẩu, thuế xuất khẩu, và các loại phí khác liên quan đến việc vận chuyển hàng hóa qua biên giới.
– Phòng chống buôn lậu: Giám sát và kiểm tra để ngăn chặn việc buôn lậu hàng hóa qua biên giới.
– Bảo vệ an ninh biên giới: Ngăn chặn việc vận chuyển hàng hóa hoặc phương tiện trái phép có thể gây hại cho an ninh quốc gia.
– Tuân thủ các quy định về sức khỏe, môi trường: Đối với một số loại hàng hóa, việc kiểm tra cũng có thể liên quan đến việc đảm bảo tuân thủ các quy định về sức khỏe công cộng, bảo vệ môi trường, và những yêu cầu khác.

Khi Bị Kiểm Hóa, Chủ Hàng Cần Làm Gì?
Trong trường hợp hàng hóa bị phân vào luồng đỏ trong quá trình kiểm hóa hải quan, chủ hàng (hoặc đại diện như forwarder) cần tuân thủ các thủ tục cần thiết. Dưới đây là những bước mà chủ hàng cần thực hiện:
Bước 1: Xuất trình bộ hồ sơ giấy cho hải quan kiểm tra
Dựa vào loại hàng hóa (xuất khẩu hoặc nhập khẩu), chủ hàng cần chuẩn bị và xuất trình một bộ hồ sơ tương ứng:
– Đối với hàng xuất khẩu:
- Contract photo (có đóng dấu + chữ ký + chức danh)
- Invoice photo (có đóng dấu + chữ ký + chức danh)
- Packing photo (có đóng dấu + chữ ký + chức danh)
- Booking
- Phơi hạ cont
- Catalogue (nếu có)
- Giấy phép khác (nếu có)
- Tờ khai hải quan điện tử
- Verified Gross Mass (VGM)
- 05 giấy giới thiệu
– Đối với hàng nhập khẩu:
- Contract photo (đóng dấu + chữ ký + chức danh)
- Invoice photo (đóng dấu + chữ ký + chức danh)
- Packing photo (đóng dấu + chữ ký + chức danh)
- Bill photo (đóng dấu + chữ ký + chức danh)
- CO gốc (nếu có)
- Bill bản gốc (nếu có) → Để lấy D/O
- Thông báo hàng đến
- Catalogue (nếu có)
- Giấy phép khác (nếu có)
- Tờ khai hải quan điện tử
- 05 giấy giới thiệu
Sau khi đã xuất trình và hồ sơ được hải quan xét duyệt, thủ tục sẽ được chuyển sang đội kiểm hóa.
Bước 2: Chuẩn bị hàng để kiểm hóa.

Quy trình kiểm hóa hải quan
Phân loại luồng kiểm hóa
Dựa trên tờ khai và các thông tin khai báo, hải quan sẽ phân luồng kiểm hóa hàng hóa. Đối với những lô hàng không nằm trong danh sách rủi ro hoặc không có dấu hiệu bất thường, có thể được chọn kiểm hóa bằng máy soi. Còn đối với hàng hóa có nguy cơ cao hoặc yêu cầu kiểm tra chặt chẽ, sẽ được chọn kiểm hóa bằng tay.
Kiểm hóa
Kiểm bằng máy soi:
- Đăng ký thủ tục: Forwarder đăng ký thủ tục và kéo hàng đến chạm máy soi container của hải quan.
- Soi xét qua máy: Xe container chạy qua máy soi mà không cần phá dấu niêm phong.
- Kết luận: Nếu hình ảnh qua máy soi cho thấy hàng hóa không có vấn đề, hải quan sẽ quyết định thông quan. Trong trường hợp máy soi phát hiện dấu hiệu bất thường, hải quan sẽ yêu cầu kiểm hóa bằng tay.
Kiểm hóa bằng tay:
- Chuẩn bị: Forwarder cần chuẩn bị chì mới và đưa container đến khu vực kiểm hóa dành riêng.
- Mở cont: Cán bộ hải quan sẽ yêu cầu mở container để kiểm tra hàng hóa thực tế.
- Kiểm tra thực tế: Hải quan kiểm tra tính chính xác của hàng hóa so với thông tin đã khai, như mã HS, tem mác, số lượng,…
- Kết luận: Nếu hàng hóa không có vấn đề, hải quan sẽ yêu cầu niêm phong lại và tiến hành thông quan. Trong trường hợp phát hiện bất thường, hải quan sẽ giữ lại hàng và yêu cầu chủ hàng giải quyết vấn đề theo quy định.

Chi Phí Kiểm Hóa
Một trong những yếu tố quan trọng mà chủ hàng cần quan tâm khi thực hiện việc xuất nhập khẩu là chi phí kiểm hóa. Đây không chỉ là chi phí tài chính mà còn liên quan đến việc giữ hàng hóa an toàn và hiệu quả trong quá trình vận chuyển.
- Kiểm 10% – 30% hàng hóa: Nếu chủ hàng chỉ cần kiểm tra một phần nhỏ hàng hóa (từ 10% đến 30%), chi phí dự kiến sẽ nằm trong khoảng từ 1 triệu đến 1,6 triệu VND.
- Kiểm 100% hàng hóa: Trong trường hợp chủ hàng cần kiểm tra toàn bộ hàng hóa, chi phí dự kiến sẽ là từ 3 triệu đến 4 triệu VND.
Lưu ý khi thực hiện kiểm hóa: Khi thực hiện kiểm hóa tại các bãi, đối với container hàng, thường không có chỗ che mưa che nắng. Vì vậy, chủ hàng cần chú ý đến thời tiết và vấn đề bảo mật, tránh tình trạng trộm cắp. Đặc biệt, thời tiết xấu có thể gây hại cho hàng hóa, nên việc lựa chọn thời điểm kiểm hóa là vô cùng quan trọng.
Kết luận
Kiểm hóa là một phần không thể thiếu trong quá trình vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu. Để tiết kiệm chi phí và đảm bảo hàng hóa được bảo quản tốt nhất, chủ hàng nên lên lịch thực hiện các hoạt động kiểm hóa, hun trùng và kiểm dịch một cách linh hoạt và hợp lý. Điều này sẽ giúp tránh được nhiều rủi ro và tối ưu hóa chi phí cho quá trình vận chuyển.